As Illas Cíes

Flora

Debido ás duras condicións ambientais que reinan nas illas Cíes (vento, insolación, sequedade, escaseza de nutrientes, salinidade...), o número de especies de plantas, árbores, etc. que aquí habitan é escaso; non obstante o seu valor ecolóxico é moi alto, por tratarse de especies exclusivas deste ecosistema e, sobre todo, por ser capaces de adaptarse a este tipo de ambiente tan hostil.

No arquipélago observamos especies desaparecidas no resto de Galicia.

Algunha das adaptacións que tiveron que levar a cabo as plantas son:

  1. Raíces moi fondas, na procura de auga subterránea.
  2. Pelos nas follas para evitar a desecación.
  3. Tecidos carnosos para almacenar auga.
  4. Cores claras para reflectir a luz solar.
  5. Bulbos ou rizomas nas raíces como reserva alimenticia.
  6. Presenza de bacterias fixadoras de nitróxeno atmosférico.
  7. Engrosamento dos tecidos como medio de defensa mecánica.
  8. Enrolamento das follas, evitando a evaporación.

Algunhas especies:

  1. Anxélica, herba do espírito santo ou raíz de longa vida (angelica archangelica): planta con talo groso bastante ramificado; as súas flores son branco-verdosas. Alcanza unha altura de entre 1.40 e 2.30 m. Nas Cíes, atópase nos cantís; pero é raro atopala en España. Ten diversas aplicacións terapéuticas.
  2. Armeria ou herba namoradeira (armeria pungens): arbusto de até 50 cm de alto. Atópase no suroeste da Península Ibérica, illas Cíes, sur de Portugal, Córsica e Cerdeña. En épocas pasadas, o clima da costa galega era máis cálido, o que permitiu a esta especie avanzar desde o sur; posteriormente retrocedeu debido á variación do clima.
  3. Barrón ou feo da praia (ammophila arenaria): planta perenne con talos de 60-120 cm de alto e dotada de rizomas. Grazas ás súas raíces, que poden chegar a máis de 4m de profundidade, é unha das primeiras colonizadoras das dunas.
  4. Camariña ou caramiña (corema album): arbusto de até 1m de altura bastante ramificado. Trátase dunha especie única do litoral occidental ibérico e Azores. Nas dunas das Cíes, atópase a maior e máis importante poboación de Galicia. Catalogada como especie vulnerable.
  5. Cardo de mar, cardo mariño ou cardo da ribeira (eryngium maritimum): planta perenne de até 60 cm. Destaca pola súa flor azul metálica. É típica das rexións costeiras de Europa.
  6. Correola rosa (convulvus althaeoides): planta perenne propia dos chans areosos. Pode alcanzar os 2,5 m. As súas flores son de cor rosa viño moi vistosas. Os seus talos enróscanse a outras plantas. Atópanse ao lado dos camiños.
  7. Carpaza ou tomiño branco (cistus salvifolius): arbusto de folla perenne que alcanza 1m de altura. A súa follaxe é aromática. Trátase dunha especie dos países mediterráneos. Soporta ben as fortes insolacións e, ademais, pode sobrevivir en chans pobres. Ten propiedades mediciñais como astrinxente e tamén cicatrizantes.
  8. Iberis (iberis procumbens): planta perenne sempre verde, de 20-30 cm de altura, con talo sufruticoso. Son moi resistentes á calor e á sequía; tamén soportan certo frío. Estas plantas son exclusivas do litoral meridional e occidental da Península Ibérica.
  9. Castiñeiro (castanea sativa): árbore de folla caediza, tronco groso e madeira dura. Pode pasar dos 30 m. Danse en todos os chans, pero prefiren os frescos e profundos. En Galicia cultívase polos seus froitos (base da alimentación galega, tanto de persoas como de animais, durante moito tempo) e pola súa madeira (base da construción galega, en portas, trabes, tellados, etc.).
  10. Abruñeiro (prunus spinosa l.): arbusto perenne, da familia das rosáceas. Xeralmente non pasa de mata ou arbusto, pero pode chegar a constituír unha pequena árbore de ata 6 m de altura. As súas flores son brancas e os seus froitos -os abruños- son de cor azul moi escura. Especie nativa de Europa e Oeste de Asia.
  11. Esparragueira (asparagus plumosus): planta rubidora de cor verde, con talos finos e verticais. Pode alcanzar os 5 m de altura. Ten a súa orixe en Sudáfrica. Utilízase moito en floristería como complemento na confección de arranxos florais.
  12. Eucalipto macho ou eucalipto medicinal (eucalyptus globulus): árbore perennifolia que pode alcanzar os 60m de altura. É sensible ás sequías prolongadas; prefire chans lixeiramente ácidos e frescos. É orixinario de Australia; existen máis de 300 especies de eucaliptos. Ten propiedades antisépticas, balsámicas, estimulantes, etc.
  13. Freixo común ou freixo europeo (fraxinus excelsior): árbore caducifolia cunha altura de 8 a 12 m (aínda que, nalgúns casos, pode alcanzar os 40m). Prefire as zonas frescas (con bastante humidade) xa que non tolera os climas secos e calorosos. As súas follas teñen propiedades diuréticas e laxantes, incluso antirreumáticas se se mesturan con outras plantas.
  14. Fiúncho mariño ou perexil de mar (crithmum maritimum): planta perenne de cor verde con talos flexibles, que mide entre 15 e 45 cm. Atópase en fendas e relanzos de cantís; ás veces tamén en zonas areosas, aínda que moi raramente. É moi rico en minerais e vitamina C. Era utilizado polos mariñeiros para loitar contra os escorbutos tras longas viaxes.
  15. Chaguazo (cistus monspeliensis): arbusto perennifolio de cor verde, de talle mediano, moi ramificado. As súas flores son brancas con 5 pétalos, de forma triangular e algo escotados na súa parte exterior. É pouco exixente en canto ao chan; soporta ben as xeadas e solainas.
  16. Nardo marítimo ou cebola das gaivotas (pancratium maritimum): planta perenne, de entre 30 e 70cm de alto, con raíz bulbosa. Soporta ben os longos períodos de sequía. Atópase nas Costas do Atlántico e do Mediterráneo. Antigamente empregábase como purgante.
  17. Piñeiro insigne ou de Monterrei (pinus radiata): árbore perennifolia (ou verde todo o ano) que alcanza unha altura de 30 a 40 m; a súa codia é de cor negra. Prefiren os climas suaves con abundante humidade atmosférica. Foron repoboados no arquipélago na década dos anos cincuenta. É orixinario de California -costa occidental dos Estados Unidos-. A súa madeira emprégase sobre todo na industria da celulosa.
  18. Piñeiro bravo (pinus pinaster): árbore perennifolia que alcanza os 30-40 m de altura; a súa codia é grosa e de cor castaña avermellada. A súa madeira non é de moita calidade, pero é un gran produtor de resina.
  19. Xesta mansa (Osyris alba): arbusto que alcanza un tamaño máximo de 2 m. As súas flores son de cor verdosa e o seu froito é unha drupa de cor vermella, do tamaño dun chícharo. Viven en zonas húmidas e soportan todo tipo de chans.
  20. Carballo (quercus pyrenaica): especie arbórea autóctona. Árbore de folla caduca que non adoita pasar dos 20 m de altura. O seu froito é a landra. Soporta moi ben as xeadas. Pode vivir entre 500 e 600 anos. É unha árbore escasa, pola tala abusiva e a competencia de especies foráneas.
  21. Tomiño bravo (helichrysum picardii virescens): pequeno arbusto que chega aos 50 cm de altura. Crece en todo tipo de chans e soporta bastante ben a sequía. É unha planta orixinaria das costas occidentais ibéricas, exclusivamente. Ten en Galicia o seu linde máis norteño. Posúe gran cantidade de propiedades medicinais.
  22. Toxo (Ulex europaeus): arbusto moi ramificado e espiñoso que pode alcanzar unha altura de 2 m. As súas flores son de cor amarela. Adáptase perfectamente a chans pobres e secos; prefiren os climas tépedos. Ten propiedades medicinais como diurético, antimigrañoso, etc.
 

Concello de Vigo

Praza do Rei - 36202 - Vigo (Pontevedra) - Teléfono: 010 - 986810100